Communistische propaganda

Aan de zangers en dansers ligt het niet. Zij gaan er vol tegenaan op het buitenpodium in Buon Ma Thuot. Op de eerste rij zitten vertegenwoordigers van de communistische partij. Dan lege rijen, en achteraan nog enig 'gewoon volk'. Weinig applaus ook ondanks de opzwepende stem van de presentatrice.

Onderweg kun je niet om de propaganda heen. Overal grote borden met Sovjetachtige tekeningen en teksten die wij niet kunnen lezen, maar overduidelijk de mensen oproepen om zich te gedragen in de geest van Oom Ho (Chi Minh). Of het veel invloed heeft? Gezien het gebrek aan belangstelling voor de show in Buon Ma Thuot vrezen wij van niet.

De borden en canvasdoeken tonen stoere burgers of soldaten, op de achtergrond vaak iets van stedelijke of industriële ontwikkeling, maar ook bijvoorbeeld ziekenzorgbeelden. Ze onderstrepen de economische en sociale vruchten van de socialistische heilstaat.

Vietnam heeft een vrije markteconomie, ingezet in 1986 met de 'doi moi' hervormingen, maar tegelijkertijd slechts een partij. En daar moet je niet mee spotten. Mr. Tie (onze Easy Rider) moest niks van de partij hebben. Je moet echter voorzichtig zijn als Vietnamees journalist of burger om kritiek te uiten: je kan nog steeds verplicht 'heropgevoed' worden, zoals recent een journalist die teveel over misstanden (fraude) bij een politieke topper publiceerde.

In het zuiden van Vietnam hebben veel in de jaren 70 gevluchte Vietnamezen geïnvesteerd, vooral ook die van Chinese afkomst. De economische bedrijvigheid is groot. In de Chinese wijk Cholon in Saigon verbaas je je over die oneindige aantallen winkeltjes, ijzerwaren, offergaven, huistempelversieringen, kruidenierswaren, plasticwaren, gedroogde kruiden en paddestoelen als medicijn te gebruiken (enorme zakken vol kaneelbast, grote korstzwammen). En steeds veel dezelfde winkels naast elkaar. Dat die nog voldoende verdienen om te blijven bestaan....

Iets heel anders: je ziet langs de weg ook grote borden waarop een lachend gezin met een of tweekinderen staat afgebeeld. Men hoopt zo een gezonde bevolkingsgroei te stimuleren.